Quy hoạch golf và câu chuyện tầm nhìn

Đến lúc này, ngay cả một số người từng ủng hộ bỏ quy hoạch sân golf quốc gia cũng bắt đầu cảm thấy hoang mang. Trước đây, họ ủng hộ bỏ vì cho rằng đầu tư kinh doanh sân golf là đầu tư tư nhân, chỉ cần đủ điều kiện, phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất thì địa phương có quyền cấp phép. Nhưng thực tế cho thấy ngay cả những địa phương không có lợi thế về golf cũng quy hoạch tới hàng chục dự án. Ở nhiều nơi, sân golf biến tướng hoặc dính nghi vấn giữ đất để sau này chuyển mục đích sử dụng; hay golf thì ít, kinh doanh bất động sản là nhiều. Nghiêm trọng hơn, một số tỉnh/thành còn chuyển đổi đất rừng sai mục đích để làm sân golf. Vì thế, dư luận có quyền đặt câu hỏi về năng lực quản lý, kiểm soát cũng như tầm nhìn của lãnh đạo chính quyền một số địa phương trong câu chuyện quy hoạch, cấp phép sân golf.

Tương tự, cân đối giữa cái được và cái mất trong bùng nổ sân golf cũng là vấn đề cần được đặt ra một cách nghiêm túc. Lý do chúng ta ủng hộ golf vì đây là cơ sở để phát triển du lịch, thu hút giới nhà giàu, thậm chí siêu giàu. Tuy nhiên, đến nay thì hút được bao nhiêu chưa biết nhưng hiệu quả kinh doanh của đa số dự án golf lại không mấy khả quan, thậm chí nhiều dự án thua lỗ. Vậy thì đánh đổi tài nguyên đất, nước, môi trường với cái lợi thu được liệu có cân xứng? Chưa có một khảo sát, điều tra, tổng kết nào về những vấn đề này trong khi việc cấp phép thì cứ ào ào.

Tất nhiên, nói như vậy không có nghĩa là không ủng hộ trao quyền cho các địa phương. Và sân golf cũng như nhiều loại hình kinh doanh khác, về bản chất chẳng có tội tình gì. Cái cần quan tâm ở đây chính là tình trạng núp bóng sân golf, là sử dụng đất hợp lý và hiệu quả của các tỉnh/thành, là cân đối cung - cầu, là tối ưu lợi thế của địa phương chứ không chỉ quy hoạch và đầu tư theo phong trào. Chúng ta đã có quá nhiều bài học như phong trào đầu tư điện gió, điện mặt trời; tỉnh nào cũng xin cấp phép sân bay... và hệ quả là đất nông nghiệp, đất rừng bị trục lợi; nguồn lực của xã hội, của doanh nghiệp bị lãng phí.

Ở một góc nhìn khác, một điều không thể không nói đến là các sân golf sử dụng rất nhiều nước để tưới tiêu cũng như các mục đích khác trong khi trái đất ngày càng nóng lên do biến đổi khí hậu. Ở thời điểm hiện tại, hiện tượng thời tiết El Nino đang tác động lớn đến an ninh lương thực toàn cầu. Hạn hán diễn ra ở nhiều quốc gia khiến nguồn cung lúa, gạo ảnh hưởng nghiêm trọng. Quy hoạch sân golf ở các địa phương liệu đã tính đến điều này hay mới chỉ chăm chăm "đếm cua trong lỗ" rằng số lượng người chơi golf đang tăng lên rồi quy hoạch, cấp phép ào ào?